Üçüncü Reyx (alm. Drittes Reich‎; Reich — dövlət, imperiya), həmçinin Faşist Almaniyası, Nasist Almaniyası və Hitler Almaniyası, rəsmi adı – Almaniya İmperiyası (alm. Deutsches Reich‎; 1943-cü ilə qədər) və Böyük Almaniya İmperiyası (alm. Großdeutsches Reich‎; 1943-cü ildən sonra) — Almaniyanın 1933-cü il yanvarın 30-unda 1945-ci il mayın 23-dək dövrünə verilən ad. Bəzi tarixçilər Almaniyanın kapitulyasiya gününü 8 may günü hesab edirlər. Rəsmi surətdə işə o öz tarixini 23 mayda, Karl Dönits hökumətinin həbsi ilə bitirmişdir.

Deutsches Reich (1933-1943)
Großdeutsches Reich (1943-1945)

Almaniya İmperiyası

1933–1945

‎
("Bir millət, bir imperiya, bir rəhbər")

Himni: Das Lied der Deutschen
Horst-Wessel-Lied (ikinci)

1944-cü ildə Almaniya İmperiyası

Statusu

dağılıb

Paytaxtı

Rəsmi dilləri

Dini

İdarəetmə forması

• Prezident

Paul fon Hindenburq (1933 — 1934)

• Fürer

Adolf Hitler (1934 — 1945)

• Prezident

Karl Dönits (1945)

Tarixi

• Yaranması

1933

• Süqutu

1945

Ərazisi

• Ümumi

696,265 km² (1941-ci ildə)

Əhalisi

• Təxmini

90,030,775 (1941-ci ildə)

Valyutası

Reyxsmarka

Sələfi

Xələfi

‎) adlandırılırdı.

Üçüncü reyx Adolf Hitlerin rəhbərlik etdiyi Nasional Sosialist Alman Fəhlə Partiyasının hakimiyyəti ilə sıx bağlıdır. Hitler üçüncü reyxin bütün hakimiyyəti ərzində onun yeganə reyxskansleri və fürer olmuşdur.

Berlin kafedralı qarşısında əmək günü üçün Üçüncü Reyx bayraqları ilə bəzədilmiş meydan, 1 may 1937.

Terminin yaranması

Nasizm ideologiyası

Həmçinin bax: Nasional Sosializm və Nasist simvolikası

rasizm, antisemitizm, qatı millətçilik, sosial darvinizm, irqi gigiyena, Hitler salamı;
antimarksizm, antikommunizm, demokratiyanı inkar;
totalitarizm, rəhbərə sevgi;
yeni ərazilər, Şərqə hücum;
millətin sağlamlığı (homoseksualların, psixi xəstələrin məhvi);
Almaniyanın işğal olunmuş ərazilərini yenidən almaq.

Tarixi

Yaranması və ilk illəri

Almaniyada respublikanın qurulması sabitliyi bərqərar etmədi. Nəticədə ölkədə bir sıra qüvvələr hakimiyyəti zorla ələ keçirməyə cəhd etdilər. Bavariyada kommunistlər inqilab edərək orada hakimiyyəti ələ keçirdilər. Bavariya Sovet Respublikası (1918-1919) cəmi bir il mövcud olduqdan sonra mərkəzi qüvvələrin Münhenə hücumu nəticəsində dağıdıldı. Bunun ardından 1919-cu ilin avqust ayında Veymar Respublikası quruldu. Avqustun 11-də prezident Fridrix Ebert Veymar Konstitutsiyasını təsdiq etdi. Lakin bunlar ölkədə sabitlik yaranmasına kömək etmədi. İqtisadi kriz, Versal müqaviləsinin ağır şərtləri ölkənin iqtisadiyyının dirçəlməsinə imkan vermirdi. Həmçinin ölkədə kommunistlərlə millətçilər arasında olan düşmənçilik siyasi sabitliyin bərqərar olmasına imkan vermirdi.

Belə bir zamanda Almaniyada iki əsas siyasi qüvvə yüksəlməyə başladı. Bunlar Adolf Hitlerin başçılıq etdiyi Nasional Sosialist Alman Fəhlə Partiyası və Ernst Telmanın başçılıq etdiyi Almaniya Kommunist Partiyası idi. Hər iki partiya 1932-ci ildə keçirilmiş parlament seçkiləri zamanı böyük səs çoxluğu yığaraq parlamentdə əksər yerləri əldə etsələr də, koalisiya hökuməti qurmaq məsələsində bir razılığa gələ bilmədilər. Bir neçə dəfə onların qurduğu nazirlər kabineti dağıldığına görə nəhayət 30 yanvar 1933-cü ildə prezident Paul fon Hindenburq Adolf Hitleri reyxskansler elan etdi. Bununla da Almaniya və dünya tarixində dərin iz qoymuş Üçüncü Reyx hakimiyyəti başladı.

1934-cü il avqustun 2-də 86 yaşlı prezident Paul fon Hindenburq vəfat etdi. Bütün hakimiyyəti öz əlində birləşdirən Adolf Hitler ömürlük füreroldu. O, öz hakimiyyətini möhkəmləndirmək üçün qısa müddət ərzində güclü terror aparatı yaratdı. İctimai həyatın bütün sahələrinə nəzarət etmək məqsəsilə “Gizli polis“ (Gestapo) və onun fəaliyyət mexanizmini formalaşdırdı. Eyni zamanda “Hücumçu dəstələr” (SA), “Müdafiə dəstələri” (SS), “Təhlükəsizlik xidməti” (SD) faşist diktaturasının əsas dayağına çevrildi.

1933-1934-cü illərdə bütün sənaye sahələri nəqliyyat, ticarət, sənətkarlıq mərkəzləri, həmçinin, banklar və müxtəlif kompaniyalar diktator hakimiyyətinin möhkəmləndirilməinə xidmət etməli idi. 1933-cü ilin əvvəllərində Hitler hökuməti “Milli Əmək haqqında qanun” qəbul etdi. Bununla müəssisə sahiblərinin fəhlələr üzərində hökmranlığına qoyulan məhdudiyyət aradan qaldırıldı. Artıq, bu dövrdə fəhlələrin gündəlik iş rejimi 12-14 saata çatırdı. Faşist rəhbərliyi işsizliyin “ləğv edilməsi” istiqamətində real addımlar atdı. Belə ki, işsiz fəhlələr ağır işlərə, xüsusilə, strateji yolların tikintisinə, hərbi qüvvələrin möhkəmləndirilməsi üçün xidmətə, habelə, əmək düşərgələrinə göndərildi.

Fürer ölkənin kənd təsərrüfatını da faşist hərbi qaydalarına uyğunlaşdırdı. Kəndlilər üzərində yunkerlərin hökmranlığı möhkəmləndirildi ki, bu, kulak təsərrüfatının inkişafına ciddi təkan verdi. “İrsi həyətlər haqqında qanun” isə iri torpaq sahiblərinə böyük güzəşt demək idi. Nəzərdən keçirilən illərdə Almaniyada 1,5 mln. işsiz olan kəndli böyük şəhərlərə axışırdı. Faşist rəhbərliyinin müharibəyə hazırlıq məqsədilə 1935-ci ildə qəbul etdiyi “Əmək mükəlləfiyyəti haqqında qanun” isə gənclərin daha ağır işlərə səfərbər edilməsinə səbəb oldu. Artiq, bu dövrdən etibarən hitlerçilər bolşevizm və kommunizm lə açıq mübarizəyə başlamışdılar.

1933-1939-cu illərdə ölkənin hərbi xərçləri 10 dəfə artmış və 1938-1939-cu illərdə illik büdcənin 58%-i həcmində olmuşdur. Bu illərdə Almaniyada 300 yeni hərbi zavod tikilmişdi ki, onlardan 60-ı aviasiya, 45-i avtomobil və tank, 70-i isə kimya tipli idi. 1935-ci ilin martında faşist hökuməti “Ümumi hərbi mükəlləfiyyət keçirilməsi haqqında” qərar verdi və bununla alman ordusuna qoyulan məhdudiyyətlər aradan qaldırıldı. 1935-1939-cu illərdə orduda əsgər və zabitlərin sayı 5 mln. nəfərə çatdırıldı. Bu dövrdə Almaniyada yaşayan yəhudilərə qarşı məhdudiyyət gücləndirildi. 1936-cı ildə qəbul olunmuş qanunla yəhudilərə vətəndaşlıq hüququ verilməsindən imtina olundu. “Büllur gecəsi” adını almış hadisə isə 1938-ci il noyabrın 9-da baş verdi. Kütləvi şəkildə yəhudilərə qarşı qırğınlar törədildi. Üçüncü reyx xarici siyasətdə fəal mövqe tutdu. 1936-1937-ci illərdə Berlin-Roma-Tokio oxu yaradıldı. 1936-cı ilin iyulunda Almaniya İtaliya ilə birlikdə İspaniya Respublikasına qarşı hərbi əməliyyata başladı. 1938-ci ilin martında Avstriyanı işğal edən faşist Almaniyası 1939-cu ildə Çexoslovakiyanı ələ keçirdi. Alman qoşunlarının təcavüzkar hərəkətləri ABŞ, İngiltərə və Fransa dövlətləri tərəfindən müdafiə edilirdi. Həmin dövlətlər faşist Almaniyasını Sovet İttifaqına qarşı açıq şəkildə təhrik etməklə beynəlxalq gərginliyi daha da kəskinləşdirdilər.

Hitlerin hakimiyyətinin ilk illərində Almaniya Birinci Dünya müharibəsində itirdiyi torpaqları geri əldə etməyə başladı. Belə ki, 1935-ci ildə Saarland, 1936-cı ildə isə Reyn vilayəti Fransadan geri alındı. Almaniya iqtisadiyyatı sürətlə inkişaf etməyə başladı, ölkədə işsizlik durmadan azalırdı, bununla paralel Almaniya qalib dövlətlərə ödəməli olduğu təzminat ödənilməsini dayandırdı. Eyni zamanda Almaniya öz ordusunu sürətlə gücləndirirdi. Bunun ardınca 1938-ci ildə Avstriya, 1939-cu ildə isə Çexoslovakiya könüllü şəkildə Almaniyanın tərkibinə daxil oldu. Almaniya 1936-1939-cu illərdə davam edən İspaniya vətəndaş müharibəsində birbaşa olaraq öz müttəfiqi Fransisko Frankonun qoşunlarına dəstək verərək orada da faşist hakimiyyətinin qurulmasına yardım etdi. 1936-cı ildə Almaniya və Yaponiya arasında Antikomintern paktı imzalandı. Bu razılaşmaya 1 ildən sonra İtaliya da qoşuldu. 1939-cu ildə isə Almaniya və SSRİ arasında Molotov-Ribbentrop paktı imzalandı. Bu müqaviləyə əsasən Polşa və Baltikyanı ölkələr iki imperialist dövlət arasında bölüşdürüldü. Həmçinin Almaniya və SSRİ 10 il ərzində bir-birinə hücum etməmək barədə öhdəlik götürdülər. 1939-cu il sentyabr ayının 1-də Almaniyanın Polşaya hücumu ilə İkinci Dünya müharibəsi başladı. Ardınca SSRİ də Polşa və Baltikyanı ölkələrə hücum edərək onları işğal etdi.

İkinci dünya müharibəsi

Müharibənin ilk günlərindəcə alman ordusu Vermaxt böyük uğurlar əldə etdi. Vermaxt çox qısa bir müddətdə Polşanı (1939), Norveçi (1940), Belçika (1940), Hollandiya (1940), Fransanı (1940) işğal etdi. Yalnız Fransanın işğalı zamanı almanlar 30.000 nəfər əsgər itki verdi. Fransa tərəfdən isə ölən əsgərlərin sayı 360.000, əsir düşənlərin sayı isə 2 milyon idi. Xüsusilə Fransanın işğal olunması Almaniyaya çox böyük ərazilər qazandırdı, belə ki Fransanın bütün müstəmləkələri Almaniyanın nəzarəti altına keçdi. Almaniya Böyük Britaniya ilə sülhə girməyə çalışsa da, həmin vaxt almanlara qarşı dərin nifrət bəsləyən Britaniyanın baş naziri Uinston Çörçillin barışmaz mövqedə durması hər iki ölkəni bir-birinə qarşı müharibəyə sürüklədi. Fransanın tutulmasından az sonra Almaniya Britaniyaya qarşı hava hücumuna keçdi. Almanların planı Britaniya adalarını ağır bombardman etdikdən sonra desant qoşunları vasitəsilə bütün adaları tutmaq idi.

Britaniya səmasında 3 ay davam edən döyüşlərdə alman hərbi hava qüvvələri məğlubiyyətə uğradı, alman quru qoşunları isə heç vaxt Britaniya ərazisinə daxil ola bilmədilər. Bu Almaniyanın müharibədə ilk ciddi məğlubiyyəti oldu. Bu uğursuzluqdan sonra almanlar britaniyalılara qarşı Atlantik okeanında müharibə etmək taktikasına keçsələr də, burada da ciddi bir uğur əldə etmək mümkün olmadı. 1941-ci ilin başlanğıcında alman ordusu Şimali Afrikaya yeridildi. Burada almanlar ingilis ordusunu dalbadal bir neçə məğlubiyyətə uğradaraq onları Misirin içərilərinə kimi sıxışdırdı. Həmin ilin aprel ayında isə almanların Balkan yarımadasına hücumu başladı. Burada Bolqarıstan və Rumıniya Almaniyanın müttəfiqləri oldular. Yunanıstan və Yuqoslaviya isə qısa müddət ərzində almanlar tərəfindən tutuldu. Bunun ardınca isə Almaniya Avropadakı bütün müttəfiqləri ilə birlikdə SSRİ-yə hücuma keçdi. Almanlar SSRİ-yə qarşı müharibənin qısa olacağını təxmin edirdi, onlar 1941-ci ilin Dekabr ayına kimi Həştərxan və Arxangelsk şəhərləri arasındakı xəttə qədər olan bütün əraziləri tutmağı planlaşdırırdı. Hitlerin çıxışında dediyi kimi

Bizə yalnız qapını döyməyimiz lazımdı, bunun ardınca isə ev özü dərhal dağılacaq.

Hitler bu sözləri ilə Sovet imperiyasının yüzlərlə xalqı zorla əsarət altında saxlamasını nəzərdə tuturdu. Alman ordusu ilk günlərdəcə böyük uğurlara imza atdı. Sentyabrda Kiyev, Minsk və Baltikyanı ərazilər tutuldu, Leninqrad şəhəri mühasirəyə alındı. Yeni tutulmuş ərazilərdə yaşayan əhali almanları xilaskar kimi qarşıladı. Sovet ordusunda zorla döyüşməyə məcbur edilən və ruslar tərəfindən çox pis rəftara məruz qalan sovet ordusunun qeyri-rus əsgərləri kütləvi şəkildə alman ordusunun tərəfinə keçirdilər. Müxtəlif hesablamalara görə 1-1.5 milyon sovet əsgəri alman ordusunun tərəfinə keçmişdi. Lakin almanların hücumları Moskva ətrafındakı döyüşdə dayandırıldı. Bu döyüşdə almanların məğlubiyyətinin əsas səbəblərindən biri kəskin soyuq hava olsa da, digər bir səbəb ABŞ və Böyük Britaniyanın SSRİ-yə çox böyük miqdarda hərbi-texniki və ərzaq cəhətdən yardım etməsi oldu.

1941-ci ilin sonunda həmin dövrdə dünyada ən güclü iqtisadiyyata malik ölkə olan ABŞ-ın Almaniya və Yaponiyaya qarşı müharibə elan etməsi almanların vəziyyətini bir qədər də çətinləşdirdi. Lakin 1942-ci ilin əvvəlində alman ordusu yenidən rusları bir neçə döyüşdə ağır məğlubiyyətə uğradaraq Rusiyanın cənubuna və Qafqaza doğru irəliləməyə başladı. Lakin həmin dövrdə almanların Şimali Afrikada baş verən Əl-Əlameyn döyüşündə ingilis ordusuna məğlub olmaqları onların vəziyyətini daha da çətinləşdirdi. Bu döyüşün ardınca Rusiyanın cənubunda Stalinqrad və Qafqaz uğrunda gedən döyüşlərdə məğlub olan almanlar getdikcə qazandıqları əraziləri itirməyə başladılar. 1943-cü ildə Almaniyanın yaxın müttəfiqi İtaliya düşmən tərəflə razılığa gələrək almanlara qarşı müharibə elan etdi. 1945-ci ildə Almaniya qəti olaraq məğlubiyyətə uğradı. İkinci Dünya müharibəsi Almaniyaya baha başa gəldi. 12 milyon nəfər alman bu müharibədə öldürüldü, ölkə iqtisadiyyatı tamamilə dağıdıldı. Xüsusilə Sovet ordusunun əsgərləri işğal etdiyi Şərqi Almaniyada böyük dağıntılar törədir, dinc əhalini qırır, alman qadınlarını kütləvi şəkildə zorlayırdı. Şərqi Almaniya həmin dövrdə məruz qaldığı dağıntılardan indiyə kimi tam özünə gələ bilməmişdir.

Həmçinin bax

İstinadlar

Mənbə

Almaniyanın qısa tarixi — germany.az saytı
В. И. Дашичев. Банкротство стратегии германского фашизма. Москва, Издательство "Наука", 1973.
- Том 1 — Подготовка и развертывание нацистской агрессии в Европе 1933—1941 гг;
- Том 2 — Агрессия против СССР. Падение "третьей империи".
Н.Гудрик-Кларк. Оккультные корни нацизма, Евразия, 1993, ISBN 5-85233-003-18
История Третьего рейха и национал-социализма в Германии в 1933—1945 гг. Военно-познавательный и Исторический портал.
Канал истории: Третий рейх на видео Arxivləşdirilib 2020-02-08 at the Wayback Machine
Третий рейх в цвете История Второй мировой войны
Материалы о политике, войсках, лидерах, знаках различия, униформе и военных традициях армии Германии времен Третьего рейха
Марк Уолкер. "Наука при национал-социализме"
Оружие Третьего рейха
Самсон Мадиевский. "„Народное государство" Гитлера"
Русскоязычный сайт "Эстетика нацизма" Arxivləşdirilib 2010-03-10 at the Wayback Machine
Рецензия на книгу С. А. Мадиевского "Другие немцы. Сопротивление спасателей в Третьем рейхе"
Ватикан и гитлеровская Германия — В Либереи "Нового Геродота"
Лица третьего РЕЙХА
Третий рейх

Ədəbiyyat

"Agreement Between the Governments of the United Kingdom, the United States of America, and the Union of Soviet Socialist Republics, and the Provisional Government of the French Republic on Certain Additional Requirements to be Imposed on Germany". dipublico.com. 20 September 1945.
Bartrop, Paul R.; Jacobs, Leonard, eds. (2014). Modern Genocide: The Definitive Resource and Document Collection. 1. Santa Barbara, CA: ABC-CLIO. ISBN 978-1-61069-363-9.
Beevor, Antony (2002). Berlin: The Downfall 1945. London: Viking-Penguin Books. ISBN 978-0-670-03041-5.
Beevor, Antony (2012). The Second World War. New York, NY: Little, Brown. ISBN 978-0-316-02374-0.
Bendersky, Joseph W. (2007). A Concise History of Nazi Germany: 1919–1945. Lanham, MD: Rowman & Littlefield. ISBN 978-0-7425-5363-7.
Berben, Paul (1975). Dachau 1933–1945: The Official History. London: Norfolk Press. ISBN 978-0-85211-009-6.
Berghahn, Volker R. (1999). "Germans and Poles, 1871–1945". In Bullivant, Keith; Giles, Geoffrey; Pape, Walter (eds.). Germany and Eastern Europe: Cultural Identities and Cultural Differences. Yearbook of European Studies. Amsterdam and Atlanta, GA: Rodopi. ISBN 978-90-420-0688-1.
Beyer, John C.; Schneider, Stephen A. "Forced Labour under the Third Reich – Part 1" (PDF). Nathan Associates. 9 May 2013 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 May 2013.
Biddiscombe, Perry (2001). "Dangerous Liaisons: The Anti-Fraternization Movement in the US Occupation Zones of Germany and Austria, 1945–1948". Journal of Social History. 34 (3): 611–647. doi:10.1353/jsh.2001.0002.
Boczek, Bolesław Adam (2005). International Law: A Dictionary. Lanham, MD: Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-5078-1.
Bracher, Karl Dietrich (1970). The German Dictatorship. Jean Steinberg tərəfindən tərcümə olunub. New York, NY: Penguin Books. ISBN 978-0-14-013724-8.
Browning, Christopher (2005). The Origins of the Final Solution: The Evolution of Nazi Jewish Policy, September 1939 – March 1942. Arrow. ISBN 978-0-8032-5979-9.
Busse, Reinhard; Riesberg, Annette (2004). "Health Care Systems In Transition: Germany" (PDF). Copenhagen: WHO Regional Office for Europe on behalf of the European Observatory on Health Systems and Policies. İstifadə tarixi: 15 May 2013.
Bytwerk, Randall (1998). "German Propaganda Archive: Goebbels' 1943 Speech on Total War". Calvin College. İstifadə tarixi: 3 March 2016.
Childers, Thomas (2017). The Third Reich: A History of Nazi Germany. New York, NY: Simon & Schuster. ISBN 978-1-45165-113-3.
"Children during the Holocaust". United States Holocaust Memorial Museum. İstifadə tarixi: 24 April 2013.
Clark, Christopher M. (2006). Iron Kingdom: The Rise and Downfall of Prussia, 1600–1947. London: Penguin Group. ISBN 978-0-674-02385-7.
Closmann, Charles (2005). "Legalizing a Volksgemeinschaft: Nazi Germany's Reich Nature Protection Law of 1935". In Brüggemeier, Franz-Josef; Cioc, Mark; Zeller, Thomas (eds.). How Green Were the Nazis?: Nature, Environment, and Nation in the Third Reich. Athens: Ohio University Press.
Constable, George, ed. (1988). Fists of Steel. The Third Reich. Alexandria, VA: Time-Life Books. ISBN 978-0-8094-6966-6.
Conway, John S (2001). The Nazi Persecution of the Churches, 1933–1945. Vancouver: Regent College Publishing. ISBN 978-1-57383-080-5.
Cox, John M. (2009). Circles of Resistance: Jewish, Leftist, and Youth Dissidence in Nazi Germany. New York: Peter Lang. ISBN 978-1-4331-0557-9.
Cuomo, Glenn R. (1995). National Socialist Cultural Policy. New York, NY: Palgrave MacMillan. ISBN 978-0-312-09094-4.
"Dachau". United States Holocaust Memorial Museum. İstifadə tarixi: 14 July 2013.
Davies, Norman (2003). Rising '44: the Battle for Warsaw. New York, NY: Viking. ISBN 978-0-670-03284-6.
Davis, Richard G. (1995). "German Rail Yards and Cities: U.S. Bombing Policy 1944–1945". Air Power History. 42 (2): 46–63.
"Declaration Regardinig the Defeat of Germany and the Assumption of Supreme Authority with Respect to Germany and Supplementary Statements". American Journal of International Law. 39 (3): 171–178. July 1945. doi:10.2307/2213921. JSTOR 2213921.
DeGregori, Thomas R. (2002). Bountiful Harvest: Technology, Food Safety, and the Environment. Washington: Cato Institute. ISBN 978-1-930865-31-0.
DeLong, J. Bradford (February 1997). "Slouching Towards Utopia?: The Economic History of the Twentieth Century. XV. Nazis and Soviets". econ161.berkeley.edu. University of California at Berkeley. 11 May 2008 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 April 2013.
Dönitz, Karl (2012) [1958]. Memoirs: Ten Years and Twenty Days. London: Frontline. ISBN 978-1-84832-644-6.
Dorland, Michael (2009). Cadaverland: Inventing a Pathology of Catastrophe for Holocaust Survival: The Limits of Medical Knowledge and Memory in France. Tauber Institute for the Study of European Jewry series. Waltham, Mass: University Press of New England. ISBN 978-1-58465-784-2.
Douglas, R.M (2012). Orderly and Humane: The Expulsion of the Germans after the Second World War. New Haven: Yale University Press. ISBN 978-0-300-16660-6.
Dussel, Konrad (2010). "Wie erfolgreich war die nationalsozlalistische Presselenkung?" [How Successful was National Socialist Control of the Daily Press?]. Vierteljahrshefte für Zeitgeschichte (German). 58 (4): 543–561. doi:10.1524/vfzg.2010.0026. (abunə tələb olunur)
Encyklopedia Powszechna PWN (Polish). 3. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. 2004. ISBN 978-83-01-14179-0.
Ericksen, Robert P.; Heschel, Susannah (1999). Betrayal: German Churches and the Holocaust. Minneapolis: Augsberg Fortress. ISBN 978-0-8006-2931-1.
""Euthanasie" im Nationalsozialismus". Das Bundesarchiv (alman). Government of Germany. 2012. 21 October 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 May 2013.
Evans, Richard J. (2003). The Coming of the Third Reich. New York, NY: Penguin. ISBN 978-0-14-303469-8.
Evans, Richard J. (2005). The Third Reich in Power. New York, NY: Penguin. ISBN 978-0-14-303790-3.
Evans, Richard J. (2008). The Third Reich at War. New York, NY: Penguin. ISBN 978-0-14-311671-4.
Evans, Richard J. (2009). Cosmopolitan Islanders: British Historians and the European Continent. Cambridge; New York, NY: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-19998-8.
Farago, Ladislas (1972) [1942]. German Psychological Warfare. International Propaganda and Communications. New York, NY: Arno Press. ISBN 978-0-405-04747-3.
Fest, Joachim (1996). Plotting Hitler's Death: The German Resistance to Hitler 1933–1945. London: Weidenfeld & Nicolson.
Fest, Joachim (1999). Speer: The Final Verdict. translated by Ewald Osers and Alexandra Dring. Harcourt. ISBN 978-0-15-100556-7.
Fischer, Klaus P. (1995). Nazi Germany: A New History. London: Constable and Company. ISBN 978-0-09-474910-8.
Fleming, Michael (Spring 2014). "Allied Knowledge of Auschwitz: A (Further) Challenge to the 'Elusiveness' Narrative". Holocaust and Genocide Studies. 28 (1): 31–57. doi:10.1093/hgs/dcu014.
Freeman, Michael J. (1995). Atlas of Nazi Germany: A Political, Economic, and Social Anatomy of the Third Reich. London; New York, NY: Longman. ISBN 978-0-582-23924-1.
Friedländer, Saul (2009). Nazi Germany and the Jews, 1933–1945. New York, NY: Harper Perennial. ISBN 978-0-06-135027-6.
Gellately, Robert (2001). Social Outsiders in Nazi Germany. Princeton University Press. ISBN 978-0-691-08684-2.
Gellately, Robert (1996). "Reviewed work(s): Vom Generalplan Ost zum Generalsiedlungsplan by Czeslaw Madajczyk. Der "Generalplan Ost". Hauptlinien der nationalsozialistischen Planungs- und Vernichtungspolitik by Mechtild Rössler; Sabine Schleiermacher". Central European History. 29 (2): 270–274. doi:10.1017/S0008938900013170.
"Genocide of European Roma (Gypsies), 1939-1945". United States Holocaust Memorial Museum. İstifadə tarixi: 16 September 2018.
"The German Churches and the Nazi State". United States Holocaust Memorial Museum. İstifadə tarixi: 25 September 2016.
Germany (West) Presse- und Informationsamt (1961). Germany Reports. With an introduction by Konrad Adenauer (German). Wiesbaden: F. Steiner. OCLC 5092689.
Germany (West). Statistisches Bundesamt (1958). Die deutschen Vertreibungsverluste. Bevölkerungsbilanzen für die deutschen Vertreibungsgebiete 1939/50 (German). Wiesbaden: Verlag W. Kohlhammer. OCLC 7363969.
Gill, Anton (1994). An Honourable Defeat: A History of the German Resistance to Hitler. London: Heinemann.
Gill, Roger (2006). Theory and Practice of Leadership. London: SAGE Publications. ISBN 978-0-7619-7176-4.
Glantz, David M. (1995). When Titans Clashed: How the Red Army Stopped Hitler. Lawrence, KS: University Press of Kansas. ISBN 978-0-7006-0899-7.
Goeschel, Christian (2009). Suicide in Nazi Germany. Oxford; New York, NY: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-953256-8.
Goldhagen, Daniel (1996). Hitler's Willing Executioners: Ordiniary Germans and the Holocaust. New York, NY: Knopf. ISBN 978-0-679-44695-8.
Grunberger, Richard (1971). The 12-Year Reich: A Social History of Nazi Germany 1933–1945. New York, NY: Holt Rinehart and Winston. ISBN 978-0-03-076435-6.
Haar, Ingo (2009). Ehmer, Josef (ed.). Die deutschen Vertreibungsverluste: – Forschungsstand, Kontexte und Probleme. Ursprünge, Arten und Folgen des Konstrukts "Bevölkerung" vor, im und nach dem "Dritten Reich" : Aspekte und Erkenntnisse zur Geschichte der deutschen Bevölkerungswissenschaft (German). Springer. ISBN 978-3-531-16152-5.
Hahn, Hans Henning; Hahnova, Eva (2010). Die Vertreibung im deutschen Erinnern. Legenden, Mythos, Geschichte (German). Munich; Vienna: Paderborn. ISBN 978-3-506-77044-8.
Hamblet, Wendy C. (2008). "Book Review: Götz Aly: Hitler's Beneficiaries: Plunder, Racial War, and the Nazi Welfare State". Genocide Studies and Prevention: An International Journal. 3 (2): 267–268. doi:10.3138/gsp.3.2.267 (inactive 2018-10-26). İstifadə tarixi: 14 April 2017.
Hanauske-Abel, Hartmut M. (7 December 1996). "Not a slippery slope or sudden subversion: German medicine and National Socialism in 1933" (PDF). BMJ. 313 (7070): 1453–1463. doi:10.1136/bmj.313.7070.1453. PMC 2352969. PMID 8973235.
Hardinig, Thomas (23 August 2006). "Battle of Britain was won at sea. Discuss". The Telegraph. İstifadə tarixi: 22 December 2017.
Heinemann, Isabel; Oberkrome, Willi; Schleiermacher, Sabine; Wagner, Patrick (2006). Nauka, planowanie, wypędzenia : Generalny Plan Wschodni narodowych socjalistów : katalog wystawy Niemieckiej Współnoty Badawczej (PDF) (Polish). Bonn: Deutsche Forschungsgemeinschaft.
Richter, Heinz A. (1998). Greece in World War II (Greek). transl by Kostas Sarropoulos. Athens: Govostis. ISBN 978-960-270-789-0.
Hildebrand, Klaus (1984). The Third Reich. Boston: George Allen & Unwin. ISBN 978-0-04-943032-7.
Hitchcock, William I. (2004). The Struggle for Europe: The Turbulent History of a Divided Continent, 1945 to the Present. New York, NY: Anchor. ISBN 978-0-385-49799-2.
Hoffmann, Peter (1996) [1977]. The History of the German Resistance, 1933–1945. Montreal: McGill-Queen's University Press. ISBN 978-0-7735-1531-4.
Hoffmann, Peter (1988). German Resistance to Hitler. Cambridge; London: Harvard University Press. ISBN 978-0-674-35085-4.
Hosking, Geoffrey A. (2006). Rulers and Victims: The Russians in the Soviet Union. Cambridge: Harvard University Press. ISBN 978-0-674-02178-5.
Hubert, Michael (1998). Deutschland im Wandel. Geschichte der deutschen Bevolkerung seit 1815 (German). Stuttgart: Steiner, Franz Verlag. ISBN 978-3-515-07392-9.
Kammerer, Willi; Kammerer, Anja (2005). Narben bleiben: die Arbeit der Suchdienste – 60 Jahre nach dem Zweiten Weltkrieg. Berlin: Dienststelle.
Kershaw, Ian (2000b). Hitler, 1936–1945: Nemesis. New York, NY; London: W. W. Norton & Company. ISBN 978-0-393-32252-1.
Kershaw, Ian (2000a). The Nazi Dictatorship: Problems and Perspectives of Interpretation (4th). London: Arnold. ISBN 978-0-340-76028-4.
Kershaw, Ian (2001) [1987]. The "Hitler Myth": Image and Reality in the Third Reich. Oxford; New York, NY: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-280206-4.
Kershaw, Ian (2008). Hitler: A Biography. New York, NY: W. W. Norton & Company. ISBN 978-0-393-06757-6.
Kershaw, Ian (2011). The End: Hitler's Germany, 1944–45. London; New York: Penguin. ISBN 978-1-59420-314-5.
"Khatyn: Genocide Policy". Khatyn State Memorial Complex. İstifadə tarixi: 11 May 2013.
"Kinobesuche in Deutschland 1925 bis 2004" (PDF) (alman). Spitzenorganisation der Filmwirtschaft e. V. 4 February 2012 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 May 2013.
Kitchen, Martin (2006). A History of Modern Germany, 1800–2000. Malden, MA: Blackwell. ISBN 978-1-4051-0040-3.
Klemperer, Klemens von (1992). German Resistance Against Hitler: The Search for Allies Abroad 1938-1945. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-160679-3.
Koldehoff, Stefan (29 November 2006). "Keine deutsche Opferarithmetik" (alman). Deutschlandfunk. İstifadə tarixi: 29 May 2013.
Koonz, Claudia (2003). The Nazi Conscience. Cambridge, MA: Belknap Press of Harvard University Press. ISBN 978-0-674-01172-4.
Lakotta, Beate (March 2005). "Tief vergraben, nicht dran rühren". Der Spiegel (German). Hamburg: Spiegel-Verlag (2): 218–221.
Lauryssens, Stan (1999). The Man Who Invented the Third Reich: The Life and Times of Arthur Moeller van den Bruck. Stroud: Sutton. ISBN 978-0-7509-1866-4.
"Leni Riefenstahl". The Daily Telegraph. London: TMG. 10 September 2003. ISSN 0307-1235. OCLC 49632006. İstifadə tarixi: 10 May 2013.
Lewis, Brenda Ralph (2000). Hitler Youth: the Hitlerjugend in War and Peace 1933–1945. Osceola, WI: MBI. ISBN 978-0-7603-0946-9.
Libionka, Dariusz. "The Catholic Church in Poland and the Holocaust, 1939–1945" (PDF). The Reaction of the Churches in Nazi Occupied Europe. Yad Vashem. İstifadə tarixi: 26 August 2013.
Longerich, Peter (2003). "Hitler's Role in the Persecution of the Jews by the Nazi Regime". Atlanta: Emory University. 17. Radicalisation of the Persecution of the Jews by Hitler at the Turn of the Year 1941–1942. Archived from the original on 9 July 2009. İstifadə tarixi: 31 July 2013. Arxiv surəti 9 iyul 2009 tarixindən Wayback Machine saytında
Longerich, Peter (2010). Holocaust: The Nazi Persecution and Murder of the Jews. Oxford; New York, NY: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-280436-5.
Longerich, Peter (2012). Heinrich Himmler: A Life. Oxford; New York, NY: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-959232-6.
Lukas, Richard C. (2001) [1994]. Did the Children Cry?: Hitler's War Against Jewish and Polish Children, 1939–1945. New York, NY: Hippocrene. ISBN 978-0-7818-0870-5.
Majer, Diemut (2003). "Non-Germans" under the Third Reich: The Nazi Judicial and Administrative System in Germany and Occupied Eastern Europe, with Special Regard to Occupied Poland, 1939–1945. Baltimore; London: Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-6493-3.
Manvell, Roger; Fraenkel, Heinrich (2007) [1965]. Heinrich Himmler: The Sinister Life of the Head of the SS and Gestapo. London; New York, NY: Greenhill; Skyhorse. ISBN 978-1-60239-178-9.
Manvell, Roger (2011) [1962]. Goering. London: Skyhorse. ISBN 978-1-61608-109-6.
Marcuse, Harold (2001). Legacies of Dachau: The Uses and Abuses of a Concentration Camp, 1933-2001. Cambridge; New York: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-55204-2.
Martin, Bernd (2005) [1995]. Japan and Germany in the Modern World. New York, NY; Oxford: Berghahn Books. ISBN 978-1-84545-047-2.
Materski, Wojciech; Szarota, Tomasz (2009). Polska 1939–1945: straty osobowe i ofiary represji pod dwiema okupacjami (Polish). Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. ISBN 978-83-7629-067-6.
Mazower, Mark (2008). Hitler's Empire: How the Nazis Ruled Europe. New York, NY; Toronto: Penguin. ISBN 978-1-59420-188-2.
McElligott, Anthony; Kirk, Tim; Kershaw, Ian (2003). Working Towards the Führer: Essays in Honour of Sir Ian Kershaw. Manchester: Manchester University Press. ISBN 978-0-7190-6732-7.
McNab, Chris (2009). The Third Reich. Amber Books. ISBN 978-1-906626-51-8.
Melvin, Mungo (2010). Manstein: Hitler's Greatest General. London: Weidenfeld & Nicolson. ISBN 978-0-297-84561-4.
"The Molotov-Ribbentrop Pact, 1939". Modern History Sourcebook. Fordham University. İstifadə tarixi: 18 April 2013.
Murray, Williamson; Millett, Allan R. (2001) [2000]. A War to be Won: Fighting the Second World War. Cambridge, MA: Belknap Press of Harvard University Press. ISBN 978-0-674-00680-5.
Nakosteen, Mehdi Khan (1965). The History and Philosophy of Education. New York, NY: Ronald Press. OCLC 175403.
"NS-Zwangsarbeit: "Verbotener Umgang"" (alman). Stadtarchiv Göttingen Cordula Tollmien Projekt NS-Zwangsarbeiter. 1942.
Nicholas, Lynn H. (2006). Cruel World: The Children of Europe in the Nazi Web. New York, NY: Vintage. ISBN 978-0-679-77663-5.
Niewyk, Donald L.; Nicosia, Francis R. (2000). The Columbia Guide to the Holocaust. New York, NY: Columbia University Press. ISBN 978-0-231-11200-0.
"NS-Frauenwarte: Paper of the National Socialist Women's League". Heidelberg University Library. İstifadə tarixi: 8 May 2013.
Overmans, Rüdiger (2000) [1999]. Deutsche militärische Verluste im Zweiten Weltkrieg. Beiträge zur Militärgeschichte (German). München: R. Oldenbourg. ISBN 978-3-486-56531-7.
Overmans, Rűdiger (1994). "Personelle Verluste der deutschen Bevölkerung durch Flucht und Vertreibung". Dzieje Najnowsze Rocznik. 16: 51–63.
Overy, Richard (2006) [1995]. Why The Allies Won. London: Random House. ISBN 978-1-84595-065-1.
Overy, Richard (2005). The Dictators: Hitler's Germany, Stalin's Russia. Penguin Books. ISBN 978-0-393-02030-4.
Overy, Richard (2014). The Bombers and the Bombed: Allied Air War Over Europe 1940–1945. New York, NY: Viking. ISBN 978-0-698-15138-3.
Panayi, Panikos (2005). "Exploitation, Criminality, Resistance: The Everyday Life of Foreign Workers and Prisoners of War in the German Town of Osnabruck, 1939–49". Journal of Contemporary History. 40 (3): 483–502. doi:10.1177/0022009405054568. JSTOR 30036339.
Pauley, Bruce F. (2003) [1997]. Hitler, Stalin, and Mussolini: Totalitarianism in the Twentieth Century. European History Series. Wheeling, IL: Harlan Davidson. ISBN 978-0-88295-993-1.
Pilisuk, Marc; Rountree, Jennifer Achord (2008). Who Benefits from Global Violence and War: Uncovering a Destructive System. Westport, CT: Praeger Security International. ISBN 978-0-275-99435-8.
Pine, Lisa (2011) [2010]. Education in Nazi Germany. Oxford; New York, NY: Berg. ISBN 978-1-84520-265-1.
Proctor, Robert N. (1999). The Nazi War on Cancer. Princeton, NJ: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-07051-3.
"Refugees: Save Us! Save Us!". Time. 9 July 1979. 24 April 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 April 2013.
Raeder, Erich (2001) [1956]. Grand Admiral: The Personal Memoir of the Commander in Chief of the German Navy From 1935 Until His Final Break With Hitler in 1943. New York, NY: Da Capo Press. ISBN 978-0-306-80962-0.
Rees, Laurence (2005). Auschwitz: A New History. New York: Public Affairs, member of Perseus Books Group. ISBN 978-1-58648-303-6.
Rhodes, Richard (2002). Masters of Death: The SS-Einsatzgruppen and the Invention of the Holocaust. New York, NY: Vintage Books. ISBN 978-0-375-70822-0.
Rummel, Rudolph (1994). Death by Government. New Brunswick, NJ: Transaction. ISBN 978-1-56000-145-4.
Rupp, Leila J. (1978). Mobilizing Women for War: German and American Propaganda, 1939–1945. Princeton, N.J.: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-04649-5. OCLC 3379930.
Scobie, Alexander (1990). Hitler's State Architecture: The Impact of Classical Antiquity. University Park: Pennsylvania State University Press. ISBN 978-0-271-00691-8.
Sereny, Gitta (1996) [1995]. Albert Speer: His Battle With Truth. New York, NY; Toronto: Random House. ISBN 978-0-679-76812-8.
Sereny, Gitta (November 1999). "Stolen Children". Talk. İstifadə tarixi: 1 July 2012.
Shirer, William L. (1960). The Rise and Fall of the Third Reich. New York, NY: Simon & Schuster. ISBN 978-0-671-62420-0.
Smith, J. W. (1994). The World's Wasted Wealth 2: Save Our Wealth, Save Our Environment. Cambria, CA: Institute for Economic Democracy. ISBN 978-0-9624423-2-2.
Smith, Joseph; Davis, Simon (2005). The A to Z of the Cold War. Lanham, MD: Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-5384-3.
Snyder, Timothy (2010). Bloodlands: Europe between Hitler and Stalin. New York, NY: Basic Books. ISBN 978-0-465-00239-9.
"Sonderbehandlung erfolgt durch Strang". Documents for National Socialism (alman). NS-Archiv. 1942.
Sontheimer, Michael (10 March 2005). "Germany's Nazi Past: Why Germans Can Never Escape Hitler's Shadow". Spiegel Online. İstifadə tarixi: 11 May 2013.
Speer, Albert (1971) [1969]. Inside the Third Reich. New York, NY: Avon. ISBN 978-0-380-00071-5.
Spotts, Frederic (2002). Hitler and the Power of Aesthetics. New York, NY: Overlook Press. ISBN 978-1-58567-345-2.
Staff (16 December 2015). "What the Führer means for Germans today". The Economist (ingilis). İstifadə tarixi: 24 September 2018.
"Statistisches Jahrbuch für die Bundesrepublik Deutschland" (PDF) (alman). Statistisches Bundesamt. 2006. səh. 34. 26 September 2007 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 March 2012.
Stein, George (2002) [1966]. The Waffen-SS: Hitler's Elite Guard at War 1939–1945. Cerberus Publishing. ISBN 978-1-84145-100-8.
Steiner, Zara (2011). The Triumph of the Dark: European International History 1933–1939. Oxford; New York, NY: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-921200-2.
Stephenson, Jill (2001). Women in Nazi Germany. London: Longman. ISBN 978-0-582-41836-3.
Stolfi, Russel (March 1982). "Barbarossa Revisited: A Critical Reappraisal of the Opening Stages of the Russo-German Campaign (June–December 1941)". Journal of Modern History. 54 (1): 27–46. doi:10.1086/244076. hdl:10945/44218.
"Strafgesetzbuch, StGB". IUSCOMP Comparative Law Society. 13 November 1998.
Tomasevich, Jozo (1975). War and Revolution in Yugoslavia, 1941–1945: The Chetniks. Stanford, CA: Stanford University Press. ISBN 978-0-8047-0857-9.
Tooze, Adam (2006). The Wages of Destruction: The Making and Breaking of the Nazi Economy. New York; Toronto: Viking. ISBN 978-0-670-03826-8.
Tümmler, Holger (2010). Hitlers Deutschland: Die Mächtigen des Dritten Reiches (German). Wolfenbüttel: Melchior Verlag. ISBN 978-3-941555-88-4.
Uekötter, Frank (2006). The Green and the Brown: A History of Conservation in Nazi Germany. Cambridge; New York, NY: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-84819-0.
Uekötter, Frank (2005). "Polycentrism in Full Swing: Air Pollution Control in Nazi Germany". In Brüggemeier, Franz-Josef; Cioc, Mark; Zeller, Thomas (eds.). How Green Were the Nazis?: Nature, Environment, and Nation in the Third Reich. Athens: Ohio University Press.
Umbreit, Hans (2003). "Hitler's Europe: The German Sphere of Power". In Kroener, Bernhard; Müller, Rolf-Dieter; Umbreit, Hans (eds.). Germany and the Second World War, Vol. 5. Organization and Mobilization in the German Sphere of Power. Part 2: Wartime Administration, Economy, and Manpower Resources, 1942–1944/5. Oxford; New York, NY: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-820873-0.
Walk, Joseph (1996). Das Sonderrecht für die Juden im NS-Staat: Eine Sammlung der gesetzlichen Maßnahmen und Rechtlinien, Inhalt und Bedeutung (German) (2nd). Heidelberg: Müller Verlag.
Weale, Adrian (2012) [2010]. Army of Evil: A History of the SS. New York, NY; Toronto: NAL Caliber (Penguin Group). ISBN 978-0-451-23791-0.
Wegner, Bernd (1990). The Waffen-SS: Organization, Ideology and Function. Blackwell. ISBN 978-0-631-14073-3.
Wedekind, Michael (2005). "The Sword of Science: German Scholars and National Socialist Annexation Policies in Slovenia and Northern Italy". In Haar, Ingo; Fahlbusch, Michael (eds.). German Scholars and Ethnic Cleansing (1920–1945). New York, NY: Berghahn. ISBN 978-1-57181-435-7.
Weinberg, Gerhard L. (2010) [1970]. Hitler's Foreign Policy 1933–1939: The Road to World War II. New York, NY: Enigma Books. ISBN 978-1-929631-91-9.
Weinberg, Gerhard L. (2005) [1994]. A World at Arms: A Global History of World War II. Cambridge; Oxford: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-85316-3.
Welch, David (2001). Hitler: Profile of a Dictator. London: Routledge. ISBN 978-0-415-25075-7.
"Women in the Third Reich". United States Holocaust Memorial Museum. İstifadə tarixi: 16 September 2018.
Wiederschein, Harald (21 July 2015). "Mythos Waffen-SS". Focus (alman). İstifadə tarixi: 3 October 2018.
Wrobel, Peter (1999). "The Devil's Playground: Poland in World War II". The Canadian Foundation for Polish Studies of the Polish Institute of Arts & Sciences Price-Patterson Ltd.
Галкин А. А. Германский фашизм / Отв. ред. Б. И. Коваль; АН СССР. — 2-е изд., доп. и перераб. — М.: Наука, 1989. — 352 с. — ISBN 5-02-008986-9.
Гудрик-Кларк Н. Оккультные корни нацизма. М.: Евразия, 1993. — Şablon:ISBN с опечаткой
Дашичев В. И. Банкротство стратегии германского фашизма. Исторические очерки, документы и материалы / Отв. ред. чл.-кор. АН СССР А. М. Самсонов. Т. 1-2. — М.: Наука, 1973. ([Вторая мировая война в исследованиях, воспоминаниях, документах]).
- Том 1 — Подготовка и развертывание нацистской агрессии в Европе 1933—1941 гг. — М.: Наука, 1973. — 766 с. Тираж 25 000 экз.
- Том 2 — Агрессия против СССР. Падение «третьей империи». — М.: Наука, 1973. — 664 с. Тираж 25 000 экз.
Зинченко В. П. Drittes Reich. — К.: Издательский дом «Нева», 2004. — 480 с. — (Секретные материалы). — 3500 экз. — ISBN 5-7654-3707-9.
Комптон Д. Свастика и орёл. Гитлер, Рузвельт и причины Второй мировой войны, 1933—1941 / Джеймс Комптон; пер. с англ. Е. В. Ламановой. — М.: Центрполиграф, 2007. — 256 с., илл. — ISBN 978-5-9524-3326-7.
Мадиевский С. А. «Народное государство» Гитлера // Скепис
Мосякин А. Г. Ограбленная Европа. Сокровища и Вторая мировая война. — М.: Товарищество научных изданий КМК, 2018. — 317 с., илл. — ISBN 978-5-604-07490-9 (1-е изд.: Ограбленная Европа. Вселенский круговорот сокровищ. — СПб.: «Амфора», 2014. — 414 c. — ISBN 978-5-367-03200-0).
Аненербе: рассекреченные файлы Arxivləşdirilib 2014-01-08 at the Wayback Machine / В. В. Цибулькин, И. П. Лысюк. — М.: [б. в.], 2010. — 288 с. — ISBN 2000070166833.
Полякова А. А. Пропаганда войны в кинематографе Третьего Рейха. — М., 2013 — 2-ое изд. — 204 с. — ISBN 978-5-91146-829-3
Уолкер М. Наука при национал-социализме (Пер. с англ. И. А. Белозеровой) // Наука и кризисы. Историко-сравнительные очерки. / Санкт-Петербургский филиал Института истории естествознания и техники РАН; ред.-сост. Э. И. Колчинский. — СПб.: Дмитрий Буланин, 2003. — С. 701—727
«История фашизма в Западной Европе». / Отв. ред. Г. С. Филатов. — М.: Наука, 1978. — 616 с.
Ширер У. Взлет и падение Третьего рейха. — М., 1991. — ISBN 5-203-00475-7. (The Rise and Fall of the Third Reich (1960))
Schwanitz W. G. America and the Third Reich // Jewish Political Studies Review. — 2010. — 22 (1-2). — P. 92-95 (ing.)

www.NiNa.Az » Pulsuz Xidmətlər » Wikipedia

sonra sonraki sonrakı sonraya sonrada sonradan sonrasi sonrası sonralar sonralarda sonralara sonralardan sonrasini sonrasını sora soraki sorakı soraya sorada soradan sorasi sorası soralar soralarda soralara soralardan sorasini sorasını. Ucuncu Reyx Dil Izle Redakte Fasist Almaniyasi sehifesinden istiqametlendirilmisdir Bu meqalenin sonunda menbe siyahisi var ancaq metndaxili menbeler hec ve ya kifayet qeder istifade edilmediyi ucun bezi melumatlarin menbesi bilinmir Lutfen menbeleri uygun sekilde metnin daxilinde yerlesdirerek meqalenin tekmillesdirilmesine komek edin Ucuncu Reyx alm Drittes Reich Reich dovlet imperiya hemcinin Fasist Almaniyasi Nasist Almaniyasi ve Hitler Almaniyasi resmi adi Almaniya Imperiyasi alm Deutsches Reich 1943 cu ile qeder ve Boyuk Almaniya Imperiyasi alm Grossdeutsches Reich 1943 cu ilden sonra Almaniyanin 1933 cu il yanvarin 30 unda 1945 ci il mayin 23 dek dovrune verilen ad Bezi tarixciler Almaniyanin kapitulyasiya gununu 8 may gunu hesab edirler Resmi suretde ise o oz tarixini 23 mayda Karl Donits hokumetinin hebsi ile bitirmisdir Deutsches Reich 1933 1943 Grossdeutsches Reich 1943 1945 Almaniya Imperiyasi1933 1945Bayragi GerbiSuari alm Ein Volk ein Reich ein Fuhrer Bir millet bir imperiya bir rehber Himni Das Lied der Deutschen Horst Wessel Lied ikinci 1944 cu ilde Almaniya ImperiyasiStatusudagilibPaytaxtiBerlinResmi dilleriAlmanDiniDunyevi dovletIdareetme formasiRespublika PrezidentPaul fon Hindenburq 1933 1934 FurerAdolf Hitler 1934 1945 PrezidentKarl Donits 1945 Tarixi Yaranmasi1933 Suqutu1945Erazisi Umumi696 265 km 1941 ci ilde Ehalisi Texmini90 030 775 1941 ci ilde ValyutasiReyxsmarkaSelefi XelefiVeymar Respublikasi Isgal Almaniyasi Edebiyyatda o hemcinin nasional sosialist ve fasist Almaniyasi kimi de taninir Axirinci termin ancaq sovet tarix elminde isledilirdi ve deqiq deyildir Cunki Italiyadaki Benito Mussolininin fasist rejimi arasinda siyasi rejimde ideologiyada ve yehudilere munasibetde mueyyen ferqler vardir Nasist edebiyyatinda rejim hemcinin Minillk reyx alm Tausendjahriges Reich adlandirilirdi Ucuncu reyx Adolf Hitlerin rehberlik etdiyi Nasional Sosialist Alman Fehle Partiyasinin hakimiyyeti ile six baglidir Hitler ucuncu reyxin butun hakimiyyeti erzinde onun yegane reyxskansleri ve furer olmusdur Berlin kafedrali qarsisinda emek gunu ucun Ucuncu Reyx bayraqlari ile bezedilmis meydan 1 may 1937 Mundericat 1 Terminin yaranmasi 2 Nasizm ideologiyasi 3 Tarixi 3 1 Yaranmasi ve ilk illeri 3 2 Ikinci dunya muharibesi 4 Hemcinin bax 5 Istinadlar 6 Menbe 7 EdebiyyatTerminin yaranmasi Redakte Ucuncu Reyx terminin yaradicisi alman yazicisi ve tercumecisi Moller van den Brukdur O 1923 cu ilde Ucuncu Reyx adli kitab nesr etdirir Birinci Reyx 962 ci ilde kral I Otto terefinden yaranmis Muqeddes Roma imperiyasi hesab olunur Bu reyx I Napoleonun hucumlari neticesinde dagilmisdi Ikinci reyx 1871 ci ilde Alman imperatoru I Vilhelm terefinden yaranmis 1918 ci ilde Noyabr inqilabi neticesinde dagilmisdi Ucuncu reyx zeif Veymar Respublikasini evez etmeli idi Hitler 1934 cu ilin sentyabrinda Nurnberqde etdiyi cixisinda bu reyxin 1000 il yasayacagini qeyd etdikden sonra bu dovleti Minillik reyx adlandirmislar Nasizm ideologiyasi RedakteHemcinin bax Nasional Sosializm ve Nasist simvolikasi rasizm antisemitizm qati milletcilik sosial darvinizm irqi gigiyena Hitler salami antimarksizm antikommunizm demokratiyani inkar totalitarizm rehbere sevgi yeni eraziler Serqe hucum milletin saglamligi homoseksuallarin psixi xestelerin mehvi Almaniyanin isgal olunmus erazilerini yeniden almaq Tarixi RedakteYaranmasi ve ilk illeri Redakte Almaniyada respublikanin qurulmasi sabitliyi berqerar etmedi Neticede olkede bir sira quvveler hakimiyyeti zorla ele kecirmeye cehd etdiler Bavariyada kommunistler inqilab ederek orada hakimiyyeti ele kecirdiler Bavariya Sovet Respublikasi 1918 1919 cemi bir il movcud olduqdan sonra merkezi quvvelerin Munhene hucumu neticesinde dagidildi Bunun ardindan 1919 cu ilin avqust ayinda Veymar Respublikasi quruldu Avqustun 11 de prezident Fridrix Ebert Veymar Konstitutsiyasini tesdiq etdi Lakin bunlar olkede sabitlik yaranmasina komek etmedi Iqtisadi kriz Versal muqavilesinin agir sertleri olkenin iqtisadiyyinin dircelmesine imkan vermirdi Hemcinin olkede kommunistlerle milletciler arasinda olan dusmencilik siyasi sabitliyin berqerar olmasina imkan vermirdi Bele bir zamanda Almaniyada iki esas siyasi quvve yukselmeye basladi Bunlar Adolf Hitlerin basciliq etdiyi Nasional Sosialist Alman Fehle Partiyasi ve Ernst Telmanin basciliq etdiyi Almaniya Kommunist Partiyasi idi Her iki partiya 1932 ci ilde kecirilmis parlament seckileri zamani boyuk ses coxlugu yigaraq parlamentde ekser yerleri elde etseler de koalisiya hokumeti qurmaq meselesinde bir raziliga gele bilmediler Bir nece defe onlarin qurdugu nazirler kabineti dagildigina gore nehayet 30 yanvar 1933 cu ilde prezident Paul fon Hindenburq Adolf Hitleri reyxskansler elan etdi Bununla da Almaniya ve dunya tarixinde derin iz qoymus Ucuncu Reyx hakimiyyeti basladi 1934 cu il avqustun 2 de 86 yasli prezident Paul fon Hindenburq vefat etdi Butun hakimiyyeti oz elinde birlesdiren Adolf Hitler omurluk fureroldu O oz hakimiyyetini mohkemlendirmek ucun qisa muddet erzinde guclu terror aparati yaratdi Ictimai heyatin butun sahelerine nezaret etmek meqsesile Gizli polis Gestapo ve onun fealiyyet mexanizmini formalasdirdi Eyni zamanda Hucumcu desteler SA Mudafie desteleri SS Tehlukesizlik xidmeti SD fasist diktaturasinin esas dayagina cevrildi 1933 1934 cu illerde butun senaye saheleri neqliyyat ticaret senetkarliq merkezleri hemcinin banklar ve muxtelif kompaniyalar diktator hakimiyyetinin mohkemlendirilmeine xidmet etmeli idi 1933 cu ilin evvellerinde Hitler hokumeti Milli Emek haqqinda qanun qebul etdi Bununla muessise sahiblerinin fehleler uzerinde hokmranligina qoyulan mehdudiyyet aradan qaldirildi Artiq bu dovrde fehlelerin gundelik is rejimi 12 14 saata catirdi Fasist rehberliyi issizliyin legv edilmesi istiqametinde real addimlar atdi Bele ki issiz fehleler agir islere xususile strateji yollarin tikintisine herbi quvvelerin mohkemlendirilmesi ucun xidmete habele emek dusergelerine gonderildi Furer olkenin kend teserrufatini da fasist herbi qaydalarina uygunlasdirdi Kendliler uzerinde yunkerlerin hokmranligi mohkemlendirildi ki bu kulak teserrufatinin inkisafina ciddi tekan verdi Irsi heyetler haqqinda qanun ise iri torpaq sahiblerine boyuk guzest demek idi Nezerden kecirilen illerde Almaniyada 1 5 mln issiz olan kendli boyuk seherlere axisirdi Fasist rehberliyinin muharibeye hazirliq meqsedile 1935 ci ilde qebul etdiyi Emek mukellefiyyeti haqqinda qanun ise genclerin daha agir islere seferber edilmesine sebeb oldu Artiq bu dovrden etibaren hitlerciler bolsevizm ve kommunizm le aciq mubarizeye baslamisdilar 1933 1939 cu illerde olkenin herbi xercleri 10 defe artmis ve 1938 1939 cu illerde illik budcenin 58 i hecminde olmusdur Bu illerde Almaniyada 300 yeni herbi zavod tikilmisdi ki onlardan 60 i aviasiya 45 i avtomobil ve tank 70 i ise kimya tipli idi 1935 ci ilin martinda fasist hokumeti Umumi herbi mukellefiyyet kecirilmesi haqqinda qerar verdi ve bununla alman ordusuna qoyulan mehdudiyyetler aradan qaldirildi 1935 1939 cu illerde orduda esger ve zabitlerin sayi 5 mln nefere catdirildi Bu dovrde Almaniyada yasayan yehudilere qarsi mehdudiyyet guclendirildi 1936 ci ilde qebul olunmus qanunla yehudilere vetendasliq huququ verilmesinden imtina olundu Bullur gecesi adini almis hadise ise 1938 ci il noyabrin 9 da bas verdi Kutlevi sekilde yehudilere qarsi qirginlar toredildi Ucuncu reyx xarici siyasetde feal movqe tutdu 1936 1937 ci illerde Berlin Roma Tokio oxu yaradildi 1936 ci ilin iyulunda Almaniya Italiya ile birlikde Ispaniya Respublikasina qarsi herbi emeliyyata basladi 1938 ci ilin martinda Avstriyani isgal eden fasist Almaniyasi 1939 cu ilde Cexoslovakiyani ele kecirdi Alman qosunlarinin tecavuzkar hereketleri ABS Ingiltere ve Fransa dovletleri terefinden mudafie edilirdi Hemin dovletler fasist Almaniyasini Sovet Ittifaqina qarsi aciq sekilde tehrik etmekle beynelxalq gerginliyi daha da keskinlesdirdiler Hitlerin hakimiyyetinin ilk illerinde Almaniya Birinci Dunya muharibesinde itirdiyi torpaqlari geri elde etmeye basladi Bele ki 1935 ci ilde Saarland 1936 ci ilde ise Reyn vilayeti Fransadan geri alindi Almaniya iqtisadiyyati suretle inkisaf etmeye basladi olkede issizlik durmadan azalirdi bununla paralel Almaniya qalib dovletlere odemeli oldugu tezminat odenilmesini dayandirdi Eyni zamanda Almaniya oz ordusunu suretle guclendirirdi Bunun ardinca 1938 ci ilde Avstriya 1939 cu ilde ise Cexoslovakiya konullu sekilde Almaniyanin terkibine daxil oldu Almaniya 1936 1939 cu illerde davam eden Ispaniya vetendas muharibesinde birbasa olaraq oz muttefiqi Fransisko Frankonun qosunlarina destek vererek orada da fasist hakimiyyetinin qurulmasina yardim etdi 1936 ci ilde Almaniya ve Yaponiya arasinda Antikomintern pakti imzalandi Bu razilasmaya 1 ilden sonra Italiya da qosuldu 1939 cu ilde ise Almaniya ve SSRI arasinda Molotov Ribbentrop pakti imzalandi Bu muqavileye esasen Polsa ve Baltikyani olkeler iki imperialist dovlet arasinda bolusduruldu Hemcinin Almaniya ve SSRI 10 il erzinde bir birine hucum etmemek barede ohdelik goturduler 1939 cu il sentyabr ayinin 1 de Almaniyanin Polsaya hucumu ile Ikinci Dunya muharibesi basladi Ardinca SSRI de Polsa ve Baltikyani olkelere hucum ederek onlari isgal etdi Ikinci dunya muharibesi Redakte Muharibenin ilk gunlerindece alman ordusu Vermaxt boyuk ugurlar elde etdi Vermaxt cox qisa bir muddetde Polsani 1939 Norveci 1940 Belcika 1940 Hollandiya 1940 Fransani 1940 isgal etdi Yalniz Fransanin isgali zamani almanlar 30 000 nefer esger itki verdi Fransa terefden ise olen esgerlerin sayi 360 000 esir dusenlerin sayi ise 2 milyon idi Xususile Fransanin isgal olunmasi Almaniyaya cox boyuk eraziler qazandirdi bele ki Fransanin butun mustemlekeleri Almaniyanin nezareti altina kecdi Almaniya Boyuk Britaniya ile sulhe girmeye calissa da hemin vaxt almanlara qarsi derin nifret besleyen Britaniyanin bas naziri Uinston Corcillin barismaz movqede durmasi her iki olkeni bir birine qarsi muharibeye surukledi Fransanin tutulmasindan az sonra Almaniya Britaniyaya qarsi hava hucumuna kecdi Almanlarin plani Britaniya adalarini agir bombardman etdikden sonra desant qosunlari vasitesile butun adalari tutmaq idi Britaniya semasinda 3 ay davam eden doyuslerde alman herbi hava quvveleri meglubiyyete ugradi alman quru qosunlari ise hec vaxt Britaniya erazisine daxil ola bilmediler Bu Almaniyanin muharibede ilk ciddi meglubiyyeti oldu Bu ugursuzluqdan sonra almanlar britaniyalilara qarsi Atlantik okeaninda muharibe etmek taktikasina kecseler de burada da ciddi bir ugur elde etmek mumkun olmadi 1941 ci ilin baslangicinda alman ordusu Simali Afrikaya yeridildi Burada almanlar ingilis ordusunu dalbadal bir nece meglubiyyete ugradaraq onlari Misirin icerilerine kimi sixisdirdi Hemin ilin aprel ayinda ise almanlarin Balkan yarimadasina hucumu basladi Burada Bolqaristan ve Ruminiya Almaniyanin muttefiqleri oldular Yunanistan ve Yuqoslaviya ise qisa muddet erzinde almanlar terefinden tutuldu Bunun ardinca ise Almaniya Avropadaki butun muttefiqleri ile birlikde SSRI ye hucuma kecdi Almanlar SSRI ye qarsi muharibenin qisa olacagini texmin edirdi onlar 1941 ci ilin Dekabr ayina kimi Hesterxan ve Arxangelsk seherleri arasindaki xette qeder olan butun erazileri tutmagi planlasdirirdi Hitlerin cixisinda dediyi kimi Bize yalniz qapini doymeyimiz lazimdi bunun ardinca ise ev ozu derhal dagilacaq Hitler bu sozleri ile Sovet imperiyasinin yuzlerle xalqi zorla esaret altinda saxlamasini nezerde tuturdu Alman ordusu ilk gunlerdece boyuk ugurlara imza atdi Sentyabrda Kiyev Minsk ve Baltikyani eraziler tutuldu Leninqrad seheri muhasireye alindi Yeni tutulmus erazilerde yasayan ehali almanlari xilaskar kimi qarsiladi Sovet ordusunda zorla doyusmeye mecbur edilen ve ruslar terefinden cox pis reftara meruz qalan sovet ordusunun qeyri rus esgerleri kutlevi sekilde alman ordusunun terefine kecirdiler Muxtelif hesablamalara gore 1 1 5 milyon sovet esgeri alman ordusunun terefine kecmisdi Lakin almanlarin hucumlari Moskva etrafindaki doyusde dayandirildi Bu doyusde almanlarin meglubiyyetinin esas sebeblerinden biri keskin soyuq hava olsa da diger bir sebeb ABS ve Boyuk Britaniyanin SSRI ye cox boyuk miqdarda herbi texniki ve erzaq cehetden yardim etmesi oldu 1941 ci ilin sonunda hemin dovrde dunyada en guclu iqtisadiyyata malik olke olan ABS in Almaniya ve Yaponiyaya qarsi muharibe elan etmesi almanlarin veziyyetini bir qeder de cetinlesdirdi Lakin 1942 ci ilin evvelinde alman ordusu yeniden ruslari bir nece doyusde agir meglubiyyete ugradaraq Rusiyanin cenubuna ve Qafqaza dogru irelilemeye basladi Lakin hemin dovrde almanlarin Simali Afrikada bas veren El Elameyn doyusunde ingilis ordusuna meglub olmaqlari onlarin veziyyetini daha da cetinlesdirdi Bu doyusun ardinca Rusiyanin cenubunda Stalinqrad ve Qafqaz ugrunda geden doyuslerde meglub olan almanlar getdikce qazandiqlari erazileri itirmeye basladilar 1943 cu ilde Almaniyanin yaxin muttefiqi Italiya dusmen terefle raziliga gelerek almanlara qarsi muharibe elan etdi 1945 ci ilde Almaniya qeti olaraq meglubiyyete ugradi Ikinci Dunya muharibesi Almaniyaya baha basa geldi 12 milyon nefer alman bu muharibede olduruldu olke iqtisadiyyati tamamile dagidildi Xususile Sovet ordusunun esgerleri isgal etdiyi Serqi Almaniyada boyuk dagintilar toredir dinc ehalini qirir alman qadinlarini kutlevi sekilde zorlayirdi Serqi Almaniya hemin dovrde meruz qaldigi dagintilardan indiye kimi tam ozune gele bilmemisdir Hemcinin bax RedakteIkinci dunya muharibesi Adolf HitlerIstinadlar RedakteMenbe RedakteAlmaniyanin qisa tarixi germany az sayti V I Dashichev Bankrotstvo strategii germanskogo fashizma Moskva Izdatelstvo Nauka 1973 Tom 1 Podgotovka i razvertyvanie nacistskoj agressii v Evrope 1933 1941 gg Tom 2 Agressiya protiv SSSR Padenie tretej imperii N Gudrik Klark Okkultnye korni nacizma Evraziya 1993 ISBN 5 85233 003 18 Istoriya Tretego rejha i nacional socializma v Germanii v 1933 1945 gg Voenno poznavatelnyj i Istoricheskij portal Kanal istorii Tretij rejh na video Arxivlesdirilib 2020 02 08 at the Wayback Machine Tretij rejh v cvete Istoriya Vtoroj mirovoj vojny Materialy o politike vojskah liderah znakah razlichiya uniforme i voennyh tradiciyah armii Germanii vremen Tretego rejha Mark Uolker Nauka pri nacional socializme Oruzhie Tretego rejha Samson Madievskij Narodnoe gosudarstvo Gitlera Russkoyazychnyj sajt Estetika nacizma Arxivlesdirilib 2010 03 10 at the Wayback Machine Recenziya na knigu S A Madievskogo Drugie nemcy Soprotivlenie spasatelej v Tretem rejhe Vatikan i gitlerovskaya Germaniya V Liberei Novogo Gerodota Lica tretego REJHA Tretij rejhEdebiyyat Redakte Agreement Between the Governments of the United Kingdom the United States of America and the Union of Soviet Socialist Republics and the Provisional Government of the French Republic on Certain Additional Requirements to be Imposed on Germany dipublico com 20 September 1945 Bartrop Paul R Jacobs Leonard eds 2014 Modern Genocide The Definitive Resource and Document Collection 1 Santa Barbara CA ABC CLIO ISBN 978 1 61069 363 9 Beevor Antony 2002 Berlin The Downfall 1945 London Viking Penguin Books ISBN 978 0 670 03041 5 Beevor Antony 2012 The Second World War New York NY Little Brown ISBN 978 0 316 02374 0 Bendersky Joseph W 2007 A Concise History of Nazi Germany 1919 1945 Lanham MD Rowman amp Littlefield ISBN 978 0 7425 5363 7 Berben Paul 1975 Dachau 1933 1945 The Official History London Norfolk Press ISBN 978 0 85211 009 6 Berghahn Volker R 1999 Germans and Poles 1871 1945 In Bullivant Keith Giles Geoffrey Pape Walter eds Germany and Eastern Europe Cultural Identities and Cultural Differences Yearbook of European Studies Amsterdam and Atlanta GA Rodopi ISBN 978 90 420 0688 1 Beyer John C Schneider Stephen A Forced Labour under the Third Reich Part 1 PDF Nathan Associates 9 May 2013 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 May 2013 Biddiscombe Perry 2001 Dangerous Liaisons The Anti Fraternization Movement in the US Occupation Zones of Germany and Austria 1945 1948 Journal of Social History 34 3 611 647 doi 10 1353 jsh 2001 0002 Boczek Boleslaw Adam 2005 International Law A Dictionary Lanham MD Scarecrow Press ISBN 978 0 8108 5078 1 Bracher Karl Dietrich 1970 The German Dictatorship Jean Steinberg terefinden tercume olunub New York NY Penguin Books ISBN 978 0 14 013724 8 Browning Christopher 2005 The Origins of the Final Solution The Evolution of Nazi Jewish Policy September 1939 March 1942 Arrow ISBN 978 0 8032 5979 9 Busse Reinhard Riesberg Annette 2004 Health Care Systems In Transition Germany PDF Copenhagen WHO Regional Office for Europe on behalf of the European Observatory on Health Systems and Policies Istifade tarixi 15 May 2013 Bytwerk Randall 1998 German Propaganda Archive Goebbels 1943 Speech on Total War Calvin College Istifade tarixi 3 March 2016 Childers Thomas 2017 The Third Reich A History of Nazi Germany New York NY Simon amp Schuster ISBN 978 1 45165 113 3 Children during the Holocaust United States Holocaust Memorial Museum Istifade tarixi 24 April 2013 Clark Christopher M 2006 Iron Kingdom The Rise and Downfall of Prussia 1600 1947 London Penguin Group ISBN 978 0 674 02385 7 Closmann Charles 2005 Legalizing a Volksgemeinschaft Nazi Germany s Reich Nature Protection Law of 1935 In Bruggemeier Franz Josef Cioc Mark Zeller Thomas eds How Green Were the Nazis Nature Environment and Nation in the Third Reich Athens Ohio University Press Constable George ed 1988 Fists of Steel The Third Reich Alexandria VA Time Life Books ISBN 978 0 8094 6966 6 Conway John S 2001 The Nazi Persecution of the Churches 1933 1945 Vancouver Regent College Publishing ISBN 978 1 57383 080 5 Cox John M 2009 Circles of Resistance Jewish Leftist and Youth Dissidence in Nazi Germany New York Peter Lang ISBN 978 1 4331 0557 9 Cuomo Glenn R 1995 National Socialist Cultural Policy New York NY Palgrave MacMillan ISBN 978 0 312 09094 4 Dachau United States Holocaust Memorial Museum Istifade tarixi 14 July 2013 Davies Norman 2003 Rising 44 the Battle for Warsaw New York NY Viking ISBN 978 0 670 03284 6 Davis Richard G 1995 German Rail Yards and Cities U S Bombing Policy 1944 1945 Air Power History 42 2 46 63 Declaration Regardinig the Defeat of Germany and the Assumption of Supreme Authority with Respect to Germany and Supplementary Statements American Journal of International Law 39 3 171 178 July 1945 doi 10 2307 2213921 JSTOR 2213921 DeGregori Thomas R 2002 Bountiful Harvest Technology Food Safety and the Environment Washington Cato Institute ISBN 978 1 930865 31 0 DeLong J Bradford February 1997 Slouching Towards Utopia The Economic History of the Twentieth Century XV Nazis and Soviets econ161 berkeley edu University of California at Berkeley 11 May 2008 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 April 2013 Donitz Karl 2012 1958 Memoirs Ten Years and Twenty Days London Frontline ISBN 978 1 84832 644 6 Dorland Michael 2009 Cadaverland Inventing a Pathology of Catastrophe for Holocaust Survival The Limits of Medical Knowledge and Memory in France Tauber Institute for the Study of European Jewry series Waltham Mass University Press of New England ISBN 978 1 58465 784 2 Douglas R M 2012 Orderly and Humane The Expulsion of the Germans after the Second World War New Haven Yale University Press ISBN 978 0 300 16660 6 Dussel Konrad 2010 Wie erfolgreich war die nationalsozlalistische Presselenkung How Successful was National Socialist Control of the Daily Press Vierteljahrshefte fur Zeitgeschichte German 58 4 543 561 doi 10 1524 vfzg 2010 0026 abune teleb olunur Encyklopedia Powszechna PWN Polish 3 Warsaw Panstwowe Wydawnictwo Naukowe 2004 ISBN 978 83 01 14179 0 Ericksen Robert P Heschel Susannah 1999 Betrayal German Churches and the Holocaust Minneapolis Augsberg Fortress ISBN 978 0 8006 2931 1 Euthanasie im Nationalsozialismus Das Bundesarchiv alman Government of Germany 2012 21 October 2013 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 19 May 2013 Evans Richard J 2003 The Coming of the Third Reich New York NY Penguin ISBN 978 0 14 303469 8 Evans Richard J 2005 The Third Reich in Power New York NY Penguin ISBN 978 0 14 303790 3 Evans Richard J 2008 The Third Reich at War New York NY Penguin ISBN 978 0 14 311671 4 Evans Richard J 2009 Cosmopolitan Islanders British Historians and the European Continent Cambridge New York NY Cambridge University Press ISBN 978 0 521 19998 8 Farago Ladislas 1972 1942 German Psychological Warfare International Propaganda and Communications New York NY Arno Press ISBN 978 0 405 04747 3 Fest Joachim 1996 Plotting Hitler s Death The German Resistance to Hitler 1933 1945 London Weidenfeld amp Nicolson Fest Joachim 1999 Speer The Final Verdict translated by Ewald Osers and Alexandra Dring Harcourt ISBN 978 0 15 100556 7 Fischer Klaus P 1995 Nazi Germany A New History London Constable and Company ISBN 978 0 09 474910 8 Fleming Michael Spring 2014 Allied Knowledge of Auschwitz A Further Challenge to the Elusiveness Narrative Holocaust and Genocide Studies 28 1 31 57 doi 10 1093 hgs dcu014 Freeman Michael J 1995 Atlas of Nazi Germany A Political Economic and Social Anatomy of the Third Reich London New York NY Longman ISBN 978 0 582 23924 1 Friedlander Saul 2009 Nazi Germany and the Jews 1933 1945 New York NY Harper Perennial ISBN 978 0 06 135027 6 Gellately Robert 2001 Social Outsiders in Nazi Germany Princeton University Press ISBN 978 0 691 08684 2 Gellately Robert 1996 Reviewed work s Vom Generalplan Ost zum Generalsiedlungsplan by Czeslaw Madajczyk Der Generalplan Ost Hauptlinien der nationalsozialistischen Planungs und Vernichtungspolitik by Mechtild Rossler Sabine Schleiermacher Central European History 29 2 270 274 doi 10 1017 S0008938900013170 Genocide of European Roma Gypsies 1939 1945 United States Holocaust Memorial Museum Istifade tarixi 16 September 2018 The German Churches and the Nazi State United States Holocaust Memorial Museum Istifade tarixi 25 September 2016 Germany West Presse und Informationsamt 1961 Germany Reports With an introduction by Konrad Adenauer German Wiesbaden F Steiner OCLC 5092689 Germany West Statistisches Bundesamt 1958 Die deutschen Vertreibungsverluste Bevolkerungsbilanzen fur die deutschen Vertreibungsgebiete 1939 50 German Wiesbaden Verlag W Kohlhammer OCLC 7363969 Gill Anton 1994 An Honourable Defeat A History of the German Resistance to Hitler London Heinemann Gill Roger 2006 Theory and Practice of Leadership London SAGE Publications ISBN 978 0 7619 7176 4 Glantz David M 1995 When Titans Clashed How the Red Army Stopped Hitler Lawrence KS University Press of Kansas ISBN 978 0 7006 0899 7 Goeschel Christian 2009 Suicide in Nazi Germany Oxford New York NY Oxford University Press ISBN 978 0 19 953256 8 Goldhagen Daniel 1996 Hitler s Willing Executioners Ordiniary Germans and the Holocaust New York NY Knopf ISBN 978 0 679 44695 8 Grunberger Richard 1971 The 12 Year Reich A Social History of Nazi Germany 1933 1945 New York NY Holt Rinehart and Winston ISBN 978 0 03 076435 6 Haar Ingo 2009 Ehmer Josef ed Die deutschen Vertreibungsverluste Forschungsstand Kontexte und Probleme Ursprunge Arten und Folgen des Konstrukts Bevolkerung vor im und nach dem Dritten Reich Aspekte und Erkenntnisse zur Geschichte der deutschen Bevolkerungswissenschaft German Springer ISBN 978 3 531 16152 5 Hahn Hans Henning Hahnova Eva 2010 Die Vertreibung im deutschen Erinnern Legenden Mythos Geschichte German Munich Vienna Paderborn ISBN 978 3 506 77044 8 Hamblet Wendy C 2008 Book Review Gotz Aly Hitler s Beneficiaries Plunder Racial War and the Nazi Welfare State Genocide Studies and Prevention An International Journal 3 2 267 268 doi 10 3138 gsp 3 2 267 inactive 2018 10 26 Istifade tarixi 14 April 2017 Hanauske Abel Hartmut M 7 December 1996 Not a slippery slope or sudden subversion German medicine and National Socialism in 1933 PDF BMJ 313 7070 1453 1463 doi 10 1136 bmj 313 7070 1453 PMC 2352969 PMID 8973235 Hardinig Thomas 23 August 2006 Battle of Britain was won at sea Discuss The Telegraph Istifade tarixi 22 December 2017 Heinemann Isabel Oberkrome Willi Schleiermacher Sabine Wagner Patrick 2006 Nauka planowanie wypedzenia Generalny Plan Wschodni narodowych socjalistow katalog wystawy Niemieckiej Wspolnoty Badawczej PDF Polish Bonn Deutsche Forschungsgemeinschaft Richter Heinz A 1998 Greece in World War II Greek transl by Kostas Sarropoulos Athens Govostis ISBN 978 960 270 789 0 Hildebrand Klaus 1984 The Third Reich Boston George Allen amp Unwin ISBN 978 0 04 943032 7 Hitchcock William I 2004 The Struggle for Europe The Turbulent History of a Divided Continent 1945 to the Present New York NY Anchor ISBN 978 0 385 49799 2 Hoffmann Peter 1996 1977 The History of the German Resistance 1933 1945 Montreal McGill Queen s University Press ISBN 978 0 7735 1531 4 Hoffmann Peter 1988 German Resistance to Hitler Cambridge London Harvard University Press ISBN 978 0 674 35085 4 Hosking Geoffrey A 2006 Rulers and Victims The Russians in the Soviet Union Cambridge Harvard University Press ISBN 978 0 674 02178 5 Hubert Michael 1998 Deutschland im Wandel Geschichte der deutschen Bevolkerung seit 1815 German Stuttgart Steiner Franz Verlag ISBN 978 3 515 07392 9 Kammerer Willi Kammerer Anja 2005 Narben bleiben die Arbeit der Suchdienste 60 Jahre nach dem Zweiten Weltkrieg Berlin Dienststelle Kershaw Ian 2000b Hitler 1936 1945 Nemesis New York NY London W W Norton amp Company ISBN 978 0 393 32252 1 Kershaw Ian 2000a The Nazi Dictatorship Problems and Perspectives of Interpretation 4th London Arnold ISBN 978 0 340 76028 4 Kershaw Ian 2001 1987 The Hitler Myth Image and Reality in the Third Reich Oxford New York NY Oxford University Press ISBN 978 0 19 280206 4 Kershaw Ian 2008 Hitler A Biography New York NY W W Norton amp Company ISBN 978 0 393 06757 6 Kershaw Ian 2011 The End Hitler s Germany 1944 45 London New York Penguin ISBN 978 1 59420 314 5 Khatyn Genocide Policy Khatyn State Memorial Complex Istifade tarixi 11 May 2013 Kinobesuche in Deutschland 1925 bis 2004 PDF alman Spitzenorganisation der Filmwirtschaft e V 4 February 2012 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 10 May 2013 Kitchen Martin 2006 A History of Modern Germany 1800 2000 Malden MA Blackwell ISBN 978 1 4051 0040 3 Klemperer Klemens von 1992 German Resistance Against Hitler The Search for Allies Abroad 1938 1945 Oxford University Press ISBN 978 0 19 160679 3 Koldehoff Stefan 29 November 2006 Keine deutsche Opferarithmetik alman Deutschlandfunk Istifade tarixi 29 May 2013 Koonz Claudia 2003 The Nazi Conscience Cambridge MA Belknap Press of Harvard University Press ISBN 978 0 674 01172 4 Lakotta Beate March 2005 Tief vergraben nicht dran ruhren Der Spiegel German Hamburg Spiegel Verlag 2 218 221 Lauryssens Stan 1999 The Man Who Invented the Third Reich The Life and Times of Arthur Moeller van den Bruck Stroud Sutton ISBN 978 0 7509 1866 4 Leni Riefenstahl The Daily Telegraph London TMG 10 September 2003 ISSN 0307 1235 OCLC 49632006 Istifade tarixi 10 May 2013 Lewis Brenda Ralph 2000 Hitler Youth the Hitlerjugend in War and Peace 1933 1945 Osceola WI MBI ISBN 978 0 7603 0946 9 Libionka Dariusz The Catholic Church in Poland and the Holocaust 1939 1945 PDF The Reaction of the Churches in Nazi Occupied Europe Yad Vashem Istifade tarixi 26 August 2013 Longerich Peter 2003 Hitler s Role in the Persecution of the Jews by the Nazi Regime Atlanta Emory University 17 Radicalisation of the Persecution of the Jews by Hitler at the Turn of the Year 1941 1942 Archived from the original on 9 July 2009 Istifade tarixi 31 July 2013 Arxiv sureti 9 iyul 2009 tarixinden Wayback Machine saytinda Longerich Peter 2010 Holocaust The Nazi Persecution and Murder of the Jews Oxford New York NY Oxford University Press ISBN 978 0 19 280436 5 Longerich Peter 2012 Heinrich Himmler A Life Oxford New York NY Oxford University Press ISBN 978 0 19 959232 6 Lukas Richard C 2001 1994 Did the Children Cry Hitler s War Against Jewish and Polish Children 1939 1945 New York NY Hippocrene ISBN 978 0 7818 0870 5 Majer Diemut 2003 Non Germans under the Third Reich The Nazi Judicial and Administrative System in Germany and Occupied Eastern Europe with Special Regard to Occupied Poland 1939 1945 Baltimore London Johns Hopkins University Press ISBN 978 0 8018 6493 3 Manvell Roger Fraenkel Heinrich 2007 1965 Heinrich Himmler The Sinister Life of the Head of the SS and Gestapo London New York NY Greenhill Skyhorse ISBN 978 1 60239 178 9 Manvell Roger 2011 1962 Goering London Skyhorse ISBN 978 1 61608 109 6 Marcuse Harold 2001 Legacies of Dachau The Uses and Abuses of a Concentration Camp 1933 2001 Cambridge New York Cambridge University Press ISBN 978 0 521 55204 2 Martin Bernd 2005 1995 Japan and Germany in the Modern World New York NY Oxford Berghahn Books ISBN 978 1 84545 047 2 Materski Wojciech Szarota Tomasz 2009 Polska 1939 1945 straty osobowe i ofiary represji pod dwiema okupacjami Polish Instytut Pamieci Narodowej Komisja Scigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu ISBN 978 83 7629 067 6 Mazower Mark 2008 Hitler s Empire How the Nazis Ruled Europe New York NY Toronto Penguin ISBN 978 1 59420 188 2 McElligott Anthony Kirk Tim Kershaw Ian 2003 Working Towards the Fuhrer Essays in Honour of Sir Ian Kershaw Manchester Manchester University Press ISBN 978 0 7190 6732 7 McNab Chris 2009 The Third Reich Amber Books ISBN 978 1 906626 51 8 Melvin Mungo 2010 Manstein Hitler s Greatest General London Weidenfeld amp Nicolson ISBN 978 0 297 84561 4 The Molotov Ribbentrop Pact 1939 Modern History Sourcebook Fordham University Istifade tarixi 18 April 2013 Murray Williamson Millett Allan R 2001 2000 A War to be Won Fighting the Second World War Cambridge MA Belknap Press of Harvard University Press ISBN 978 0 674 00680 5 Nakosteen Mehdi Khan 1965 The History and Philosophy of Education New York NY Ronald Press OCLC 175403 NS Zwangsarbeit Verbotener Umgang alman Stadtarchiv Gottingen Cordula Tollmien Projekt NS Zwangsarbeiter 1942 Nicholas Lynn H 2006 Cruel World The Children of Europe in the Nazi Web New York NY Vintage ISBN 978 0 679 77663 5 Niewyk Donald L Nicosia Francis R 2000 The Columbia Guide to the Holocaust New York NY Columbia University Press ISBN 978 0 231 11200 0 NS Frauenwarte Paper of the National Socialist Women s League Heidelberg University Library Istifade tarixi 8 May 2013 Overmans Rudiger 2000 1999 Deutsche militarische Verluste im Zweiten Weltkrieg Beitrage zur Militargeschichte German Munchen R Oldenbourg ISBN 978 3 486 56531 7 Overmans Rudiger 1994 Personelle Verluste der deutschen Bevolkerung durch Flucht und Vertreibung Dzieje Najnowsze Rocznik 16 51 63 Overy Richard 2006 1995 Why The Allies Won London Random House ISBN 978 1 84595 065 1 Overy Richard 2005 The Dictators Hitler s Germany Stalin s Russia Penguin Books ISBN 978 0 393 02030 4 Overy Richard 2014 The Bombers and the Bombed Allied Air War Over Europe 1940 1945 New York NY Viking ISBN 978 0 698 15138 3 Panayi Panikos 2005 Exploitation Criminality Resistance The Everyday Life of Foreign Workers and Prisoners of War in the German Town of Osnabruck 1939 49 Journal of Contemporary History 40 3 483 502 doi 10 1177 0022009405054568 JSTOR 30036339 Pauley Bruce F 2003 1997 Hitler Stalin and Mussolini Totalitarianism in the Twentieth Century European History Series Wheeling IL Harlan Davidson ISBN 978 0 88295 993 1 Pilisuk Marc Rountree Jennifer Achord 2008 Who Benefits from Global Violence and War Uncovering a Destructive System Westport CT Praeger Security International ISBN 978 0 275 99435 8 Pine Lisa 2011 2010 Education in Nazi Germany Oxford New York NY Berg ISBN 978 1 84520 265 1 Proctor Robert N 1999 The Nazi War on Cancer Princeton NJ Princeton University Press ISBN 978 0 691 07051 3 Refugees Save Us Save Us Time 9 July 1979 24 April 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 April 2013 Raeder Erich 2001 1956 Grand Admiral The Personal Memoir of the Commander in Chief of the German Navy From 1935 Until His Final Break With Hitler in 1943 New York NY Da Capo Press ISBN 978 0 306 80962 0 Rees Laurence 2005 Auschwitz A New History New York Public Affairs member of Perseus Books Group ISBN 978 1 58648 303 6 Rhodes Richard 2002 Masters of Death The SS Einsatzgruppen and the Invention of the Holocaust New York NY Vintage Books ISBN 978 0 375 70822 0 Rummel Rudolph 1994 Death by Government New Brunswick NJ Transaction ISBN 978 1 56000 145 4 Rupp Leila J 1978 Mobilizing Women for War German and American Propaganda 1939 1945 Princeton N J Princeton University Press ISBN 978 0 691 04649 5 OCLC 3379930 Scobie Alexander 1990 Hitler s State Architecture The Impact of Classical Antiquity University Park Pennsylvania State University Press ISBN 978 0 271 00691 8 Sereny Gitta 1996 1995 Albert Speer His Battle With Truth New York NY Toronto Random House ISBN 978 0 679 76812 8 Sereny Gitta November 1999 Stolen Children Talk Istifade tarixi 1 July 2012 Shirer William L 1960 The Rise and Fall of the Third Reich New York NY Simon amp Schuster ISBN 978 0 671 62420 0 Smith J W 1994 The World s Wasted Wealth 2 Save Our Wealth Save Our Environment Cambria CA Institute for Economic Democracy ISBN 978 0 9624423 2 2 Smith Joseph Davis Simon 2005 The A to Z of the Cold War Lanham MD Scarecrow Press ISBN 978 0 8108 5384 3 Snyder Timothy 2010 Bloodlands Europe between Hitler and Stalin New York NY Basic Books ISBN 978 0 465 00239 9 Sonderbehandlung erfolgt durch Strang Documents for National Socialism alman NS Archiv 1942 Sontheimer Michael 10 March 2005 Germany s Nazi Past Why Germans Can Never Escape Hitler s Shadow Spiegel Online Istifade tarixi 11 May 2013 Speer Albert 1971 1969 Inside the Third Reich New York NY Avon ISBN 978 0 380 00071 5 Spotts Frederic 2002 Hitler and the Power of Aesthetics New York NY Overlook Press ISBN 978 1 58567 345 2 Staff 16 December 2015 What the Fuhrer means for Germans today The Economist ingilis Istifade tarixi 24 September 2018 Statistisches Jahrbuch fur die Bundesrepublik Deutschland PDF alman Statistisches Bundesamt 2006 seh 34 26 September 2007 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 17 March 2012 Stein George 2002 1966 The Waffen SS Hitler s Elite Guard at War 1939 1945 Cerberus Publishing ISBN 978 1 84145 100 8 Steiner Zara 2011 The Triumph of the Dark European International History 1933 1939 Oxford New York NY Oxford University Press ISBN 978 0 19 921200 2 Stephenson Jill 2001 Women in Nazi Germany London Longman ISBN 978 0 582 41836 3 Stolfi Russel March 1982 Barbarossa Revisited A Critical Reappraisal of the Opening Stages of the Russo German Campaign June December 1941 Journal of Modern History 54 1 27 46 doi 10 1086 244076 hdl 10945 44218 Strafgesetzbuch StGB IUSCOMP Comparative Law Society 13 November 1998 Tomasevich Jozo 1975 War and Revolution in Yugoslavia 1941 1945 The Chetniks Stanford CA Stanford University Press ISBN 978 0 8047 0857 9 Tooze Adam 2006 The Wages of Destruction The Making and Breaking of the Nazi Economy New York Toronto Viking ISBN 978 0 670 03826 8 Tummler Holger 2010 Hitlers Deutschland Die Machtigen des Dritten Reiches German Wolfenbuttel Melchior Verlag ISBN 978 3 941555 88 4 Uekotter Frank 2006 The Green and the Brown A History of Conservation in Nazi Germany Cambridge New York NY Cambridge University Press ISBN 978 0 521 84819 0 Uekotter Frank 2005 Polycentrism in Full Swing Air Pollution Control in Nazi Germany In Bruggemeier Franz Josef Cioc Mark Zeller Thomas eds How Green Were the Nazis Nature Environment and Nation in the Third Reich Athens Ohio University Press Umbreit Hans 2003 Hitler s Europe The German Sphere of Power In Kroener Bernhard Muller Rolf Dieter Umbreit Hans eds Germany and the Second World War Vol 5 Organization and Mobilization in the German Sphere of Power Part 2 Wartime Administration Economy and Manpower Resources 1942 1944 5 Oxford New York NY Oxford University Press ISBN 978 0 19 820873 0 Walk Joseph 1996 Das Sonderrecht fur die Juden im NS Staat Eine Sammlung der gesetzlichen Massnahmen und Rechtlinien Inhalt und Bedeutung German 2nd Heidelberg Muller Verlag Weale Adrian 2012 2010 Army of Evil A History of the SS New York NY Toronto NAL Caliber Penguin Group ISBN 978 0 451 23791 0 Wegner Bernd 1990 The Waffen SS Organization Ideology and Function Blackwell ISBN 978 0 631 14073 3 Wedekind Michael 2005 The Sword of Science German Scholars and National Socialist Annexation Policies in Slovenia and Northern Italy In Haar Ingo Fahlbusch Michael eds German Scholars and Ethnic Cleansing 1920 1945 New York NY Berghahn ISBN 978 1 57181 435 7 Weinberg Gerhard L 2010 1970 Hitler s Foreign Policy 1933 1939 The Road to World War II New York NY Enigma Books ISBN 978 1 929631 91 9 Weinberg Gerhard L 2005 1994 A World at Arms A Global History of World War II Cambridge Oxford Cambridge University Press ISBN 978 0 521 85316 3 Welch David 2001 Hitler Profile of a Dictator London Routledge ISBN 978 0 415 25075 7 Women in the Third Reich United States Holocaust Memorial Museum Istifade tarixi 16 September 2018 Wiederschein Harald 21 July 2015 Mythos Waffen SS Focus alman Istifade tarixi 3 October 2018 Wrobel Peter 1999 The Devil s Playground Poland in World War II The Canadian Foundation for Polish Studies of the Polish Institute of Arts amp Sciences Price Patterson Ltd Galkin A A Germanskij fashizm Otv red B I Koval AN SSSR 2 e izd dop i pererab M Nauka 1989 352 s ISBN 5 02 008986 9 Gudrik Klark N Okkultnye korni nacizma M Evraziya 1993 Sablon ISBN s opechatkoj Dashichev V I Bankrotstvo strategii germanskogo fashizma Istoricheskie ocherki dokumenty i materialy Otv red chl kor AN SSSR A M Samsonov T 1 2 M Nauka 1973 Vtoraya mirovaya vojna v issledovaniyah vospominaniyah dokumentah Tom 1 Podgotovka i razvertyvanie nacistskoj agressii v Evrope 1933 1941 gg M Nauka 1973 766 s Tirazh 25 000 ekz Tom 2 Agressiya protiv SSSR Padenie tretej imperii M Nauka 1973 664 s Tirazh 25 000 ekz Zinchenko V P Drittes Reich K Izdatelskij dom Neva 2004 480 s Sekretnye materialy 3500 ekz ISBN 5 7654 3707 9 Kompton D Svastika i oryol Gitler Ruzvelt i prichiny Vtoroj mirovoj vojny 1933 1941 Dzhejms Kompton per s angl E V Lamanovoj M Centrpoligraf 2007 256 s ill ISBN 978 5 9524 3326 7 Madievskij S A Narodnoe gosudarstvo Gitlera Skepis Mosyakin A G Ograblennaya Evropa Sokrovisha i Vtoraya mirovaya vojna M Tovarishestvo nauchnyh izdanij KMK 2018 317 s ill ISBN 978 5 604 07490 9 1 e izd Ograblennaya Evropa Vselenskij krugovorot sokrovish SPb Amfora 2014 414 c ISBN 978 5 367 03200 0 Anenerbe rassekrechennye fajly Arxivlesdirilib 2014 01 08 at the Wayback Machine V V Cibulkin I P Lysyuk M b v 2010 288 s ISBN 2000070166833 Polyakova A A Propaganda vojny v kinematografe Tretego Rejha M 2013 2 oe izd 204 s ISBN 978 5 91146 829 3 Uolker M Nauka pri nacional socializme Per s angl I A Belozerovoj Nauka i krizisy Istoriko sravnitelnye ocherki Sankt Peterburgskij filial Instituta istorii estestvoznaniya i tehniki RAN red sost E I Kolchinskij SPb Dmitrij Bulanin 2003 S 701 727 Istoriya fashizma v Zapadnoj Evrope Otv red G S Filatov M Nauka 1978 616 s Shirer U Vzlet i padenie Tretego rejha M 1991 ISBN 5 203 00475 7 The Rise and Fall of the Third Reich 1960 Schwanitz W G America and the Third Reich Jewish Political Studies Review 2010 22 1 2 P 92 95 ing Menbe https az wikipedia org w index php title Ucuncu Reyx amp oldid 5877211, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti,

meqaleler

, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.

Style: Default